Forum metodyczne dla nauczycieli języka polskiego
Skorzystaj z wiedzy i doświadczenia innych nauczycieli języka polskiego jako obcego

"się"

maraa
maraa
2021-10-16
11:04
"się"
Często dostaję pytanie od studentów w którym miejscu postawić "się". Czasem stawiamy je po czasowniku, czasem przed, a czasem w zupełnie innym miejscu. Czy jest jakaś gramatyczna reguła?
mariolaokhotnik
mariolaokhotnik
2021-10-18
07:43
Z moich obserwacji wynika, że reguł jest bardzo niewiele. Jedyna stuprocentowa to taka, że nie stawiamy go ani na początku zdania, ani bezpośrednio na końcu, jeżeli to możliwe. Wiadomo, że kiedy odpowiadamy krótko "Zgadzam się", to nie mamy innego wyjścia. Ale o ile powiemy "Wydaje mi się, że tak" i "się" stoi po "mi", to jeśli skrócimy odpowiedź do czterech słów, "się" od razu się schowa do środka zdania: "Tak mi się wydaje" i okaże się przed czasownikiem.
Z tego, co ja analizowałam, normą językową jest częściej stawianie "się" przed czasownikiem, niż po, ale od osób z północy i zwłaszcza północnego wschodu Polski słyszę, że dla nich normą jest postawienie "się" po czasowniku. To tyle z moich obserwacji :-) Jeśli ktoś ma inne, bardzo chcętnie poczytam!
dmytro_lovtsov
dmytro_lovtsov
2021-10-18
16:23
Źródło: PWN

Zaleca się umieszczanie się przed czasownikiem, nie zaleca się stawiania się na końcu zdania. Są to jednak zalecenia, nie reguły, muszą zatem ustąpić regułom, gdy te są z nimi sprzeczne. Silna reguła mówi, że nie wolno umieszczać się w pozycji akcentowanej, ponieważ słowo to jest tzw. enklityką (przyłącza się akcentowo do poprzedniego wyrazu). Stąd wynika w szczególności, że się nie może się pojawić na początku zdania. I dlatego mówimy „Obudź się” (nie „Się obudź”), mimo że końcowa pozycja się nie jest polecana.
Jeśli chcemy położyć akcent na się, to musimy je zamienić na siebie, np. „Spójrz na siebie”.
Mirosław Bańko
Nauka polskiego Christian
Christian
Dresden (Niemcy)

Doskonały kurs do nauki języka polskiego. Jestem zaskoczony tak dużym bogactwem dostępnych ćwiczeń do każdego z poruszanych w kursie tematów. Dzięki temu nawet trudne tematy stają się jasne i moje umiejętności rozumienia i używania polskiego są na coraz wyższym poziomie.

więcej

Masz pytania? Wypełnij formularz lub zadzwoń +48 12 352-12-09.